Stichting Beheer Kerkelijk Erfgoed Oostwold
Het herstel van aardbevingsschade (in 2022)
Vanaf woensdag 5 januari 2022 is het kerkgebouw ruim een half jaar in restauratie.
In januari 2020 constateerden deskundigen van de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen flinke schade aan de gewelven en muren. Omdat er sprake was van een acuut onveilige situatie, ging het gebouw tijdelijk op slot. Er werden veiligheidsnetten opgehangen.
Oudman Stukadoor en Restauratie uit Oostwold voert het herstelwerk uit.
De gewelven zijn voltooid! Door naar fase 2: de muren
De gewelven zijn gereed! Voor het eerst sinds maanden zijn de gewelven weer vanaf vloerniveau te zien. En wat is het ontzettend mooi geworden!
De steigerbouwer heeft de steiger deels afgebroken, opnieuw langs de wanden opgebouwd.
Want klaar zijn we allerminst. Volgende fase: herstel van de wanden!
Vrijdag 8 april 2022
Schilderwerk vier ronde kozijnen
Nu de steiger er nog staat kunnen we ook gelijk ander restauratiewerk meenemen.
De houtrot in het ronde kozijn van de westgevel is hersteld.
Alle vier de ronde kozijnen zijn vervolgens geverfd door Fabian, werkzaam bij Meesterschilder Jan Börchers.
Ook de trekbalken zijn weer rijtuigzwart gemaakt.
Speciale aandacht voor herstel van de ornamenten
Ook is er veel aandacht voor het herstel van de ornamenten.
Met siliconen mallen worden afgietsels gemaakt van bestaand lijstwerk en decoratieve elementen.
Vervolgens worden de ontbrekende delen aangeheeld.
Op de foto van het rozet is de bloem in het midden nieuw gemaakt.
Herstel westgevel
Vooral aan de westgevel is veel herstelwerk nodig. Scheuren zijn uitgekapt.
De boog rondom het ronde raam is inmiddels weer opgevuld, maar moet nog enige tijd goed drogen.
Boven de preekstoel zijn scheuren zichtbaar in de gewelven. Het gewelf wordt doorgeschroefd.
Scheuren in de plafonds
Het herstel van de plafonds vordert gestaag.
Nadat de scheuren zijn uitgekrabd worden losse delen vastgeschroefd, opgevuld en gewit.
Volgende week wordt het plafond in de zuidelijke kruisarm voor de eerste keer integraal gewit.
Reparaties zijn dan niet meer zichtbaar.
Schoonmaak orgelpijpen Freijtag-orgel
Terwijl in het kerkgebouw hard wordt gewerkt aan het herstel van de plafonds en muren, is orgelmaker Ingrid Noack van orgelmakerij Van der Putten elders in Oostwold begonnen aan het schoonmaken van het pijpwerk van het gedemonteerde Freijtag-orgel.
Alle orgelpijpen worden één voor één met de hand schoongemaakt en kleine beschadigingen worden hersteld.
Voorbereidende werkzaamheden raam westgevel
Voorbereidende werkzaamheden aan de westgevel van de Hervormde kerk te Oostwold.
Vastgelegd op maandag 7 februari 2022.
Een flinke scheur die de nodige aandacht verdient!
Schoonmaak ornamenten
Hoe alleen een schoonmaakbeurt al een enorm verschil kan maken! Twee verschillende setjes ornamenten in de Hervormde kerk te Oostwold.
Zaterdag 5 februari 2022.
Nog meer bijzonderheden!
Bovenop de kroonlijst bevinden zich langs alle binnenmuren ornamenten met uitbundige bladmotieven. Ze zijn van gips. Of toch niet?
Ongeveer de helft van de bewaard gebleven ornamenten is inderdaad van gips. De andere helft is echter gemaakt van...papier mache.
Van voren zijn ze werkelijk niet van elkaar te onderscheiden. Maar ook hier geldt weer: 1777 en 1882...
Bijzonderheden m.b.t. rozetten in de plafonds
Zoek de verschillen...
In het plafond van de Hervormde kerk te Oostwold bevinden zich bijzonder fraaie rozetten.
Foto 1 is van een rozet uit 1777...foto 2 is van een rozet in de uitbreiding van het kerkgebouw uit 1882.
Het laat zien dat men eind 19e eeuw heel stijlbewust heeft gewerkt. Alleen de bloem in het midden heeft een iets andere vorm.
Vanaf de grond valt het nauwelijks op, maar dichterbij op de steiger is het duidelijker te zien.
Sfeerimpressie op 30 januari 2022.
Het opbouwen van de steigers
In week 4 zijn de steigers geplaatst. Afgelopen maandagochtend is met de werkzaamheden begonnen en na vijf dagen hard doorwerken was zat het werk er op vrijdagmiddag op.
Op zeven meter hoogte is goed te zien dat er veel moet gebeuren aan het stucwerk. De scheuren zijn duidelijk zichtbaar.
Volgende week komt bouwbedrijf Jurriëns Noord nog terug om een werkvloer op de steiger te maken. Zo kan de stukadoor straks met een rolsteiger de plafonds goed benaderen.
Het afdekken van de kerkbanken en preekstoel
Bouwbedrijf Jurriëns Noord heeft in week 3 de kerkbanken afgedekt met plaatmateriaal. Hier komt de steiger deels op te rusten.
Ook de preekstoel, herenbanken en het spreekgestoelte zijn zorgvuldig ingepakt. De kerk begint steeds meer op een bouwplaats te lijken.
De demontage van het Freijtag-orgel
Het Freijtag-orgel van Oostwold (gebouwd in 1809-1811) is een uniek en uiterst waardevol instrument.
Er is voor gekozen om het pijpwerk van de laden te halen en elders op te slaan als voorbereiding op de ingrijpende stukadoorswerkzaamheden aan de kerk.
Orgelmakers Ingrid Noack en Harm Kirschner uit Stapelmoor (D) hebben de klus van 5 tot en met 7 januari 2022 geklaard.
Ingrid Noack zal alle orgelonderdelen, waaronder de ongeveer 1200 orgelpijpen, met de hand schoon maken, waarna het orgel naar verwachting in juli 2022 weer in elkaar wordt gezet en gestemd.
Meesterschilder Jan Börchers werkt de beschildering van de bekroningen op het orgel bij en doet aanvullend kleuronderzoek.
Start van de herstelwerkzaamheden:
de kroonluchter wordt verwijderd
Klokken- en kunstgieter Simon Laudy uit Finsterwolde heeft op 30 december 2021 de kroonluchter van de kerk naar beneden getakeld en gedemonteerd.
De lantaarn hangt straks in de weg bij het opbouwen van de steigers in de kerk.
Het is de bedoeling dat Laudy de kroonluchter in oude glorie herstelt. Doorgedraaid schroefdraad wordt hersteld, de verlichting en bedrading wordt vernieuwd.
Meesterschilder Jan Börchers zal de stang met vier sierbollen opnieuw vergulden.
